Wystawa o zniszczeniu Jasła w Parlamencie Europejskim

Historia tragicznych losów mieszkańców Jasła oraz zburzenia miasta przez Niemców w 1944 roku, przedstawione zostały na wystawie w Parlamencie Europejskim 25 kwietnia. Inicjatorem wystawy był jaślanin europoseł Bogdan Rzońca.

- Chcemy pokazać, to że pomimo tego, iż w Jaśle nie było praktycznie działań wojennych to starosta Walter Gentz totalnie je zniszczył. Wysiedlił blisko 11 000 mieszkańców, a następnie ograbił i zniszczył miasto. Według niemieckich dokumentów udało się ustalić, że z Jasła wywieziono 1020 wagonów kolejowych maszyn, urządzeń oraz mienia mieszkańców. Z ponad 2000 domów, ponad 1000 zostało zrównanych z ziemią, a pozostałe zostały poważnie zniszczone. Szacuje się, że Jasło zostało zniszczone w 97 procentach - mówił europoseł Bogdan Rzońca.

Z kolei burmistrz Jasła Ryszard Pabian zaznaczył, że to sami mieszkańcy zdecydowali, że chcą odbudować Jasło chociaż było ono totalnie zniszczone. - Miasto odbudowywało się i rozwijało się dzięki sile i determinacji swoich mieszkańców. Tak jest i teraz, bo w wystawie biorą udział młodzi jaślanie, którzy będą mogli przekazywać dalej historię swojego miasta.
Specjalnym gościem tego wydarzenia był Andrzej Krupa, jeden z ostatnich żyjących jaślan, który jako dziesięciolatek był świadkiem wysiedlenia i zburzenia miasta. - To był najpiękniejsze miasto na Podkarpaciu, a zostało zniszczone i zburzone z nienawiści - pokreślił wzruszony Andrzej Krupa.

Historię przygotowania wystawy oraz jej treść przybliżył Mariusz Świątek, Dyrektor Muzeum Regionalnego w Jaśle. - Wystawa została opracowana przez muzeum przy współpracy Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie. Składa się z 26 plansz, na których archiwalne fotografie ukazują zabudowania miasta przed i po zniszczeniu. Do jej przygotowania wykorzystaliśmy materiały archiwalne Muzeum.

Uczestniczący w otwarciu wystawy Dariusz Iwaneczko, dyrektor IPN w Rzeszowie przytoczył treść dokumentów Rządu Polskiego na Uchodźctwie, dotyczących reparacji dla Polski po zakończeniu wojny. Z kolei Adam Pawluś, starosta jasielski przybliżył sylwetkę Waltera Gentza i przypomniał, że za swoje działania w Jaśle nigdy nie został osądzony.

Wśród gości, którzy uczestniczyli w otwarciu wystawy w Brukseli znaleźli się: Ambasador RP w Belgii Rafał Siemianowski, Ambasador RP przy Radzie Północnoatlantyckiej Tomasz Szatkowski, posłowie europarlamentu z Chorwacji, Niemiec, Węgier, Holandii, Włoch i Polski, wójtowie powiatu jasielskiego (Grzegorz Bara - Nowy Żmigród, Bogusław Kręcisz - Skołyszyn, Marcin Bolek - Dębowiec, Agata Augustyn - Tarnowiec, Rafał Papciak - Brzyska, Andrzej Stachurski - Osiek Jasielski), Radę Miejską Jasła reprezentował przewodniczący Henryk Rak, a młodzież uczniowie jasielskich szkół średnich. Z powiatu krośnieńskiego brała udział delegacja gminy Chorkówka na czele z wójtem Grzegorz Węgrzynowskim, natomiast Kolbuszową reprezentował zastępca burmistrza Marek Gil.

Wystawa dotycząca wysiedlenia i zburzenia Jasła w 1944 roku, opatrzona podpisami w języku angielskim i francuskim, dostępna będzie na stronie internetowej Muzeum Regionalnego w Jaśle muzeumjaslo.pl
Jest to pierwsze działanie, które przygotowane zostało w związku ze zbliżającą się 80 rocznicą tych wydarzeń, przypadającą w 2024 roku. Koszty przygotowania wystawy zostały sfinansowane przez Miasto Jasło i Powiat Jasielski.