Jak nie stracić renty rodzinnej, idąc na studia lub do szkoły policealnej?

Uczniowie, którzy po śmierci rodzica otrzymują rentę rodzinną często zapominają lub po prostu nie wiedzą, że muszą do ZUS dostarczyć zaświadczenie zarówno o tym, że kontynuują naukę jak i w razie jej przerwania.

ZUS wypłaca rentę rodzinną w czasie roku szkolnego, łącznie z wakacjami. Studenci rentę dostają przez okres trwania nauki łącznie z okresem wakacji, o ile nauka trwała co najmniej dwa semestry.
Fakt kontynuowania nauki potwierdzają zaświadczenia wystawiane w dziekanacie uczelni. Większość uczelni wydaje je tylko na rok, tylko niektóre z nich na cały programowy czas nauki. Jeżeli uczelnia w pierwszym zaświadczeniu wskaże całkowity okres trwania nauki, na przykład 4-letni, 2-letni, to w takim przypadku ZUS wypłaca rentę przez cały ten okres, kontrolując jednak czy nauka jest rzeczywiście kontynuowana. Jeśli jednak za pierwszym razem wystawi zaświadczenie na rok i student nie przyniesie nowego - wtedy ZUS przestaje wypłacać rentę gdyż nie wie, czy nauka jest kontynuowana czy nie.

- Jeśli przyszły student nie ma jeszcze zaświadczenia o podjęciu studiów, wystarczy, że złoży napisany przez siebie wniosek o niewstrzymywanie wypłaty i dołączy zaświadczenie uczelni, że dostał się na studia. ZUS będzie kontynuował wypłatę, ale jeśli w październiku student nie przyniesie do nas zaświadczenia z uczelni – nie tylko wstrzymamy wypłatę, ale poprosimy o zwrot wypłaty wrześniowej – przestrzega Wojciech Dyląg, regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie podkarpackim. - Lepiej, więc pilnować terminów - dodaje.

Rentę zawsze wypłaca ZUS właściwy według miejsca zameldowania na pobyt stały, jeśli więc uczeń/student składa wniosek w innym mieście – należy w nim zaznaczyć, skąd jest wypłacana renta. To zapewnia, że dokumenty zostaną przekazane do właściwej placówki ZUS a wypłata będzie kontynuowana.

- Jeśli „nasz” ZUS jest w innym mieście niż miejsce odbywania studiów, najłatwiej wniosek z zaświadczeniem wysłać pocztą – radzi Wojciech Dyląg.

Gdy student dokumenty dostarczy dopiero pod koniec października – dostanie jeszcze rentę za październik. Gdy jednak spóźni się z wnioskiem o cały miesiąc i złoży go dopiero w listopadzie wtedy rentę rodzinną za październik straci. Terminy są nieubłagane, uczeń, który ukończył szkołę średnią i dostał się na studia, aby uniknąć zawieszenia wypłaty renty za wrzesień, zaświadczenie o tym, że dostał się na studia musi dostarczyć do ZUS najpóźniej do końca września. Formalny dokument z dziekanatu zaświadczający, że jest studentem danej uczelni, musi potem donieść na początku października.

W razie przerwania nauki

Jeżeli osoba uprawniona do renty rodzinnej przerwała naukę lub ją zakończyła - ma obowiązek zawiadomić o tym ZUS, który wstrzyma wypłatę świadczenia. Jeżeli tego nie zrobi będzie musiała oddać nienależnie pobraną rentę wraz z odsetkami. Studentów, którzy dostają rentę po zmarłym rodzicu obowiązują także limity dorabiania. Jeśli student osiągnie przychód 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ale nie wyższy aniżeli 130 proc. tego wynagrodzenia, renta zostanie zmniejszona. ZUS całkowicie zawiesi wypłatę, gdy zarobki są wyższe niż 130 procent przeciętnego wynagrodzenia.

- Student, musi nas powiadomić: o podjęciu pracy zarobkowej, która podlega obowiązkowi ubezpieczeń społecznych, pracy w służbach mundurowych albo pracy lub działalności za granicą (na formularzu EROP „Oświadczenie o osiąganiu przychodu”); o zamiarze osiągania przychodu w innej wysokości niż ta, którą podał nam poprzednio; o wszystkich zarobkach osiągniętych w ubiegłym roku kalendarzowym (najlepiej ze wskazaniem kwot zarobków osiągniętych w poszczególnych miesiącach) – zaświadczenie powinno być dostarczone do końca lutego następnego roku; o zmianie miejsca zamieszkania, numeru rachunku bankowego czy pobieraniu innej renty np. renty socjalnej – wyjaśnia rzecznik.

Limity kwot dorabiania od września 2020 r. (brutto)

- Jeśli suma dodatkowego przychodu nie przekroczy 3 517,20 zł miesięcznie, renta będzie wypłacana w pełnej wysokości,
- Uzyskanie przychodów w granicach od 3 517,20 zł do 6 531,90 zł, spowoduje zmniejszenie wypłat z ZUS,
- Przekroczenie kwoty przychodów w wysokości 6 531,90 zł, będzie skutkowało zawieszeniem wypłaty renty w danym miesiącu.

Aktualna wysokość najniższej renty rodzinnej to 1200,00 zł. Jeśli rentę rodzinną dostaje dziecko, którego oboje rodzice nie żyją, otrzyma jeszcze dodatek dla sierot zupełnych w wysokości – 432,12 zł.

Kto ma prawo do renty rodzinnej?

Renta rodzinna przysługuje bliskim zmarłego, jeśli był on emerytem, rencistą lub spełniał warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń, albo pobierał zasiłek przedemerytalny, lub świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Rentę tę mogą dostać m.in.: dzieci ubezpieczonego zmarłego, dzieci jego małżonka lub te przysposobione. Prawo do renty rodzinnej mają również wnuki, rodzeństwo i inne dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie (przed osiągnięciem przez nie pełnoletności), co najmniej na rok przed śmiercią ubezpieczonego, chyba, że była ona skutkiem wypadku. Rentę dostaną jednak tylko wówczas, jeśli nie otrzymują jej po rodzicach albo ci ostatni nie są w stanie ich utrzymać. Nie nabędą jednak takiego prawa dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka.

Rentę rodzinną wypłaca ZUS dzieciom zmarłego, do momentu skończenia przez nie 16 lat. Jeśli jednak dziecko nadal się kształci, będzie dostawało rentę aż do zakończenia nauki, lecz nie dłużej niż do ukończenia 25. roku życia. Chyba, że wiek ten osiągnęło w trakcie ostatniego roku studiów – wówczas świadczenie można jeszcze pobierać do końca tego roku studiów. Wszystkim uprawnionym przysługuje jedna łączna renta rodzinna. Gdy uprawnionych jest kilku, świadczenie dzielone jest w równych częściach pomiędzy nich. Jedna osoba dostanie 85 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu. Dwie – 90 proc. świadczenia do podziału, a trzy i więcej osób – 95 proc. świadczenia.